آتشکده آتشکوه نیم ور

یکی از مهم ترین آثار به جا ما نده از دوران باستان در سرزمین کهن ایران ، در نیم ور واقع شده است . عظمت بنا به حدی است که قطعاً جزو برترین آتشکده های زرتشتیان جهان به شمار می رود ، چنانچه ابن فقیه همدانی بنای این آتشکده راهمتراز با ایوان کسری، قصر شیرین ومعبد آناهیتای کنگاور می داند. این آتشکده در 5 کیلومتری جاده نیم ورونزدیکی روستای آتشکوه نیم ور قراردارد ومورخان بنای این آتشکده را متعلق به دوره ساسانیان دانسته و معتقدند که بر اساس شواهد وقرائن تا قرن 4 هجری سالم بوده است .حکیم محمد تقی خان در کتاب گنج دانش درباره بنای آتشکده آورده است که ((گویند جاسب ، از بنا های یکی از امرای عسگریه همای دختر بهمن بن اسفندیار مشهور به نیم ور است واین امیر در نراق ودلیجان ودهات پشت گدار حکومت داشته وامیر مذکور آتشکده ای در 2 فرسخی نیم ور در کوه آتشکوه ساخته وبه وضع 4 صفه بنا شده است .هنوز پایه هایش بر قرار است ودر آن سنگ های عریض وطویل به کار برده اند که هر قطعه سنگی از آن ، یک زرع ونیم عرض و3زرع طول داردو12 گره ،کلفتی هر پارچه سنگ می شود.))بنای آتشکده در دامنه کوه آتشکوه ودر کنار رودخانه ای به همین نام ،در مساحتی حدود 600 متر مربع ساخته شده ، طول بنا 40/28 متر وعرض آن در بخش شرقی 60/12 ودر بخش غربی 25 متر است ، مجموع آتشکده از 3 بخش  تالار اصلی (شرقی)، تالار غربی وراهرو تشکیل شده است. تالاراصلی یا شرقی آتشکده احتمالاً محل آتشدان ونیایش بوده وشامل تالاری مربع شکل است، که هر ضلع آن از بیرون 60/12 متر طول دارد . این تالار دارای 4 ستون مستحکم به ابعاد 70/2 در 70/2 متر وبه ارتفاع 6 متر تا پای طاق بوده که از سنگ وساروج ساخته  شده وگنبد طاق این بنای عظیم روی این 4 ستون استوار است . دوسوی ستون ها به طرف داخل تالار به صورت نیم دایره ودوسوی دیگر آنها به صورت مستقیم ودارای زاویه بوده وروی ستون ها سردرهایی هلالی وگنبدی شکل وجود داشته که بخش عمده آن فروریخته است.با توجه به این که در پا طاق ها آجر پخته به کار رفته ، این احتمال وجود دارد که تمام سقف نیز از آجر پخته درست شده باشد.ظرافت به کار رفته در استفاده از سنگ های پا ستون ها وستون ها به حدی است که هیچ گاه 2 بند سنگ روی هم قرار نگرفته است. در ساخت بنا از آجرهای چهار گوش  با نمای سنگ استفاده شده وبرای استحکام بیشتر بنا در داخل دیوارها تیرچه چوبی به کار رفته است. تالار غربی ساختمان ، تالاری به طول 30/10 در 6/5 متر بنا شده که از طریق راهرویی به تالار اصلی متصل می شود. دیوارهای شمالی وجنوبی این تالار از سنگ وساروج ساخته شده وحدود40/1 متر عرض وورودی اصلی به تالار شرقی به پهنای 60/5 متر قرار گرفته است . در دوطرف ورودی اصلی ، 2 ستون به قطر 40/3 ودیگری 40/4 متر با نمای بیرونی به شکل نیم دایره به صورت برج دیده بانی ساخته شده ودر اطراف 2 ستون اصلی ، 2 ستون دیگر در جوانب آنها به طول 20/3 در 20/2 متر وجود دارد . از ضلع غربی که به آتشکده می نگریم ، 4 ستون بزرگ  نمایان است که ورودی اصلی و2 ورودی فرعی در اطراف را شامل می شود وبه احتمال زیاد این ورودی ها دارای سردروسقف وطاق آجری بوده که فروریخته است.ورودی سمت چپ (شمالی) 60/2 متر وورودی سمت راست (جنوبی) 20/2 متر عرض دارد واحتمال می رود که این 2 ورودی اطراف ، به ساختمان های دیگری در جوانب تالار غربی راه داشته که با گذشت زمان از بین رفته اند ، شواهد وبقایای دیواره های محوطه شمالی تالار نشانگر این موضوع است. راهروی اصلی که تالار مربع شکلی است که در ضلع شرقی مجموعه ساختمان آتشکده قرار دارد،به وسیله راهروی اصلی به تالار غربی مستطیل شکل ارتباط می یابد .این راهرو 7 متر طول و80/2 متر عرض داردواحتمالاً به دلیل بالا بودن سطح تالار اصلی از تالار غربی ، چند پله استفاده می شد ه است.این راهرو علاوه بر این که ارتباط دهنده 2 تالاربوده به مجموعه های شمالی وجنوبی نیز ارتباط داشته ، این راهرو مسقف بوده که تمامی آن به مرور زمان ریخته شده است .با توجه به این که روستای آتشکوه از قدمت زیادی برخوردار نیست ، این احتمال وجود دارد که در گذشته در اطراف آتشکده ، شهر وآبادی هایی وجود داشته که هنوز بقایای آن کشف نشده واین آتشکده به شماره 311 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.راه های دسترسی آتشکده آتشکوه ، 5 کیلومتری جاده نیم ور به دلیجان، به سوی معدن سنگ آتشکوه ، روستای آتشکوه ، ضلع شرقی جاده به فاصله 300 متری بنای آتشکده تا جاده مزرعه کشاورزی ، چشمه آب و رودخانه کوچکی است.

*********************************************************************************

********************************************************************************

*********************************************************************************

********************************************************************************

********************************************************************************

*********************************************************************************

**********************************************************************************

*********************************************************************************